facebook

Nieuws

Stefan Müller gaf vorige week een kijkje in de keuken van een modern gemmologisch laboratorium. “Waar komen de stenen vandaan?” is de belangrijkste vraag die tegenwoordig beantwoord moet worden.

Is deze saffier verhit? Het geel zegt nee, het rood zegt ja...
Stefan Müller, DSEF

 

Soms zou je denken dat de kennis over edelstenen ondertussen wel uitgekristalliseerd is. Stefan maakt duidelijk dat de laboratoria elke paar weken en maanden wel weer met iets nieuws worden geconfronteerd. De vragen die het DSEF (Deutsche Stiftung Edelsteinforschung) krijgt, zijn vooral: welke behandelingen zijn toegepast, uit welke chemische elementen bestaat het materiaal, en bovenaan de lijst: wat is de geografische herkomst.

Om bij te blijven wordt continu de verzameling “masterstones” uitgebreid zodra een nieuwe vindplaats is ontdekt. Ofwel door zelf naar deze mijn te reizen en op locatie inkopen te doen (wat hun voorkeur heeft...), of inkopen via “betrouwbare” handelaren. Een aantal van deze masterstones wordt onderworpen aan allerlei experimenten, met name om het effect van verschillende behandelingen te onderzoeken. Zo vergelijken de onderzoekers de diverse spectra voor, en na verhitting bij verschillende temperaturen en tijden.

Stefan toont verschillende specifieke voorbeelden. Helaas is de presentatie niet beschikbaar vanwege auteursrechten.

Wat erg belangrijk is, dat je niet op basis van slechts een enkele test concludeert wat er met een steen is gebeurd. Een voorbeeld hiervan is een saffier met zowel een geel als rood insluitsel. De oorzaak hiervan zijn ijzerverbindingen in de breuken van de steen. IJzerhydroxide veroorzaakt het geel, en zie je bij onverhitte stenen. Verhitting ontleedt dit tot ijzeroxide (hematiet), dat zoals we weten rood van kleur is. Zie je dus een steen met rode insluitsels, dan trek je al gauw de conclusie dat die verhit is. Totdat bij het DSEF een saffier binnenkwam met beide kleuren. Verder onderzoek dus noodzakelijk!

Stefan toont afschrikwekkende plaatjes waarop de destructieve werking van aceton op olie of anderzinds gevulde stenen zichtbaar is. Daarbij de waarschuwing dat je er nooit van uit mag gaan dat de steen te duur, of juist te goedkoop is om deze behandeling uit te voeren. Bij het DSEF komen zowel stenen van een euro, als saffieren van 12 karaat binnen waar het vulmateriaal goed heeft gevloeid.

Tenslotte liet Stefan zien dat ook met wat beperktere middelen leuke tests zijn te doen. Om een of andere reden is hij met zirkonen aan de gang gegaan, en dat gaf hele specifieke resultaten. De meeste onderzoeken kun je ook thuis achter de keukentafel (en met een hoogtezon) zelf uitvoeren, mits je een goede blauwe zirkoon hebt. Het enig wat lastiger is, is de kleurverandering van kamertemperatuur (RT, Room Temperature) naar -200 ºC (LNT, Liquid Nitrogen Temperature) zelf te reproduceren. Gelukkig hebben we daar in de dagelijkse praktijk wat minder last van.

Items voor de kerstveiling

Aan het slot van de bijeenkomst doet Arjo een oproep aan de leden om gemmologisch-geörienteerde zaken voor de kerstveiling in te brengen. Heeft u iets te veilen? Neem contact op met Arjo, of mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

- HR