Op een maandagavond melden wij ons in een buurtcentrum in Amstelveen. De hal zit afgeladen met, voornamelijk, oudere mensen. Hè? De groep voor de cursus zou toch bescheiden zijn? Aan de bar worden we schijnbaar herkend als nieuwe cursisten en blijkt de grote groep hier elke week voor bridge te komen. Wij mogen naar een zaaltje achterin waar we welkom worden geheten door onze cursusleiders: Leone, Roel, Bart, Tom en Monique.
Wij zijn Marga en Jaap en zijn hier uit interesse voor edelstenen begonnen aan onze eerste kennismaking met herkennen en determineren van deze prachtige schatten uit de aarde. Marga heeft de theorie 2 jaar eerder gevolgd en ik heb deze thuis meegedaan omdat ik geen gelegenheid had op de woensdagavond. Veel medecursisten hebben professioneel iets met juwelen, sieraden of Schoonhoven te maken. Een leuk divers gezelschap dat enthousiast begint aan de komende 10 weken.
Er staan op elke tafel een aantal instrumenten, en op een grotere tafel een microscoop en weegschaal en nog zo wat. Ook is er een donkere ruimte met uv-licht in de lange en korte golf.
Een apparaat springt er voor ons uit, en dat is de refractometer. Veel over gelezen en gezien op internet, en het maakt ons wat nerveus want onbekend en ingewikkeld. Wel is ons duidelijk dat we er veel aan zullen hebben als we het mysterie hiervan hebben ontrafeld.
De eerste avond mogen we wat aan klungelen met de apparatuur: polariscoop (huh?), microscoop (wow!), weegschaal (hoe?) en dus de refractometer (ojee). Dit gelukkig met hulp en uitleg van docenten. Er begint al snel meer begrip te komen over wat je ermee kunt doen en waarom ze belangrijk zijn. In de basis heel eenvoudig: meten, wegen, kijken en tabellen gebruiken. En voila, deze steen is een …..
Nou, zo eenvoudig is het natuurlijk niet. In aanleg wel, maar alle uitzonderingen, kleine verschillen en enorme variëteit maken dit toch wel een serieuze wetenschap. Deze cursus is boeiend, leerzaam en wakkert ons enthousiasme alleen maar verder aan.
Elke volgende week staat er een kleur centraal. Blauw, groen en rood, maar ook b.v. geel, zwart en wit. Er is dan een keuze uit 20 onbekende stenen die we met de apparatuur moeten zien te achterhalen. Veel meer dan 4 a 5 per week halen we niet.
We verbazen onszelf dat het elke week beter gaat. Vooral het wegen van de soortelijke massa en de refractie index sturen ons de juiste kant op, maar bij sommige stenen komen we er echt niet uit en dan is hulp van de docenten welkom. “wat weet je wel?”, “welke extra informatie kun je vinden?” of “probeer dat eens”. We mogen ook niet zeggen “ik gok dat het… is” maar wel “we denken dat het … is, want ik heb dit en dat gemeten”.
Wat fijn dat we al doende de geheimen hebben kunnen ontdekken van de polariscoop (dubbelbrekend, bullseye, cryptokristallijn), inclusies, pleochroïsme, dichroïsme en zo veel meer. En voor wat de refractometer betreft: wat een prachtig apparaat blijkt dat te zijn. Het op een juiste manier kijken is even wennen, maar ik durf nu te zeggen dat we het kunnen. We weten er goed mee om te gaan, en kunnen nu zelfs cabochon geslepen stenen meten. Om thuis verder te studeren hebben we er zelfs een aangeschaft.
Ook hebben we nu een weegschaal voor de s.m. in huis. Weliswaar zelfgemaakt met eenvoudige materialen, maar hij werkt!
De laatste avond wordt afgesloten met een examen, maar laat je daar zeker niet door weerhouden. Heel streng is men niet, en bedenk: je doet het voor jezelf en het plezier.
Ik kan dus iedereen die aspiraties heeft om meer te weten te komen van de wetenschap en techniek van gemmologie deze cursus van harte aanbevelen. Wat hebben wij in 10 weken veel geleerd.
Dank aan alle docenten.
Voorjaar 2024 volgden Kimberley en Alex van Osch de theoriecursus. Hieronder staan hun ervaringen. Misschien een idee om ook zelf eens de cursus te volgen? Elk voorjaar start de cursus en duurt dan 10 avonden. Schrijf je in voor onze nieuwsmail, en je ontvangt een bericht zodra de inschrijving weer is geopend (meestal zo rond november).
Kimberley van Osch
In het voorjaar van 2024 heb ik bij Vereniging Gemma de theoriecursus edelsteenkunde gevolgd, ook wel met een moeilijker woord: gemmologie. Ik ben al jaren verzamelaar van ruwe mineralen en gesteenten. Ik help op beurzen bij het determineren: Het herkennen en identificeren van stukken. Op de beurs in Rijswijk, de Internationale Mineralenbeurs, worden wij bij de stand ondersteunt door gemmologen bij het determineren van edelstenen. En daarbij bedoel ik de geslepen stukken, zoals facet en cabochon. Bij ruwe mineralen zijn nog uiterlijke kenmerken aanwezig, maar die verdwijnen wanneer een mineraal is geslepen.
Met fascinatie keek ik hoe de gemmologen met hun microscopen en apparaten aan het werk gingen om te determineren, maar ik begreep zelf weinig van wat ze deden en wat ze zagen.
Mijn man heeft inmiddels ook “het stenenvirus” te pakken, maar verzamelt juist geslepen stenen. Hij besloot daarom de theoriecursus van de vereniging Gemma te volgen en ik dacht: Waarom ik ook niet?
En ik heb geen spijt van die keuze. Ik vond het ontzettend interessant! Ik merkte wel dat mijn basiskennis van mineralen goed van pas kwam om dingen beter te begrijpen, maar de docenten waren ook bereid om alle vragen te beantwoorden. De cursusgroep was zeer divers en er waren ook mensen die deze “basiskennis” niet hadden. Ook zij waren welkom bij de cursus en de docent(e) probeerde zoveel mogelijk de uitleg daarop aan te passen. Je merkte ook dat, naarmate de cursus vorderde, mensen dingen beter gingen begrijpen of dingen uit de voorgaande lessen terughaalde.
Elke les werd er een belangrijk kenmerk/eigenschap benoemt van een (edel)steen, zoals kleur of insluitsels. Via een PowerPoint met tekst en afbeeldingen en/of eigen meegenomen voorbeelden, werd dit visueel ondersteunt. Daarnaast werd er elke les een meetinstrument toegelicht, zoals de refractrometer. Met de voorbeelden mochten we dan kijken hoe je precies dit meetinstrument deed bedienen en wat je dan kon zien/meten. Uitgebreide oefening kun je verder ontwikkelen tijdens de praktijkcursus in het najaar.
En ten slot werden er aan het einde enkele mineralen uitgelicht en extra informatie gegeven over hun eigenschappen, zodat je een stukje basiskennis krijgt over de meest gebruikelijke stenen.
Als je van (edel)stenen houdt en je wilt hier meer over weten, dan is de cursus zeker een aanrader. Je kunt daarna nog beslissen om door te gaan met de praktijkcursus. Je krijgt ook een handboek mee naar huis, zodat je de informatie thuis eventueel opnieuw kunt doorlezen. Je krijgt veel informatie en het is ook gezellig om met een groep te zijn, die dezelfde interesse deelt.
Het was ook welkom dat cursisten zelf voorbeelden meenamen van huis, als zij die hadden, die paste die bij het onderwerp van die dag. Ook was er ruimte om eigen expertises te delen met de groep, waardoor ik zelfs nog een “mini cursus” opalen heb gegeven.
Alex van Osch
In het voorjaar van 2024 heb ik samen met mijn vrouw (Kimberley) bij Vereniging Gemma de theoriecursus edelsteenkunde gevolgd. Ik ben nog niet zo lang geïnteresseerd/verzamelaar in edelstenen, dit komt eigenlijk door mijn vrouw die al langer mineralen verzameld. Ik ging altijd met haar mee naar de beurzen en vond het in eerste instantie vooral mooi om naar te kijken.
In oktober van 2022 mocht mijn vrouw Rolf Egberink (Stapel van Stenen) helpen bij de determinatiestand op de Internationale Mineralenbeurs in Rijswijk en ben ik ook meegegaan.Voor de determinatie van geslepen stukken was er een edelsteenkundige aanwezig met zijn apparatuur, die mij betrok in zijn determinatie en onderzoek. Hij liet mij zien wat hij met welk apparatuur zag en kon meten en wat dit dan betekende. Ik ben zelf technisch onderlegd, dus ik vond het al heel interessant om te zien hoe hij al het apparatuur gebruikte om tot een conclusie te komen. Aan het einde van de dag mocht ik wat kleine testjes meedoen n.a.v. van de informatie en uitleg die ik had gekregen. Sindsdien is mijn interesse aangewakkerd en ben ik nu zelf ook verzamelaar van facetten. Ik ben ook bij de volgende edities aanwezig en het team werd versterkt door meer edelsteenkundigen. Zij hadden een foldertje bij over de vereniging Gemma, waarna ik lid ben geworden. Via hun website heb ik vervolgens gelezen over de cursus en dit leek mij van toegevoegde waarde als verzamelaar van facetten. Op die manier kon ik mij meer gaan verdiepen in de kennis over edelstenen en het apparatuur wat bij determinatie wordt gebruikt. Dan zou ik ook meer gaan begrijpen van mijn eigen stenen en kan ik er zelf meer met het apparatuur oefenen thuis. Ik heb inmiddels ook nagenoeg al het apparatuur aangeschaft.
De cursus zelf was erg interessant. Ik denk dat wanneer je wat basiskennis hebt van mineralen, dat de cursus makkelijker te volgen is, maar ook zonder die kennis is het geen probleem. De docenten waren allen zeer deskundig en professioneel. Iedere keer was er weer een ander onderwerp dat ten sprake kwam en hadden ze duidelijke voorbeelden bij, die we stuk voor stuk rustig mochten bekijken. Dan heb je meteen een beeld en gevoel bij waar het over gaat. Die informatie die werd verteld was erg duidelijk en goed te begrijpen. Deze informatie werd ondersteund met afbeeldingen en/of voorbeelden. Dit vond ik zelf erg prettig, want ik sla informatie beter op als ik iets heb gezien of zelf heb kunnen uitproberen. De docenten hebben soms ook, uit hun eigen ervaring, tips en tricks die leerzaam zijn bij het zelf determineren. Informatie die je niet altijd kunt vinden in de boeken, maar door eigen ervaring wordt opgedaan.
Ik raad de cursus daarom ook iedereen aan die geïnteresseerd is in de wereld van mineralen en edelstenen. Hoe meer kennis je hebt, hoe leuker je hobby is en ook hoe beter je bent voorbereid als je iets nieuws wilt aanschaffen voor je verzameling of (web)winkel.
Voor onze cursussen hanteren we de volgende annuleringsvoorwaarden. Deze zijn er op gebaseerd dat wij als vereniging verplichtingen aangaan om de cursus doorgang te laten vinden (zoals reserveren zalen waarvoor we annuleringskosten moeten betalen bij niet-doorgaan).
- Afzeggen tot uiterlijk 17 augustus: 100% cursusgeld retour
- Afzeggen tussen 18 augustus tot uiterlijk 6 september: 25% cursusgeld retour
- Afzeggen na 6 september: 0% cursusgeld retour
- Annuleren van de cursus vanuit de Vereniging Gemma (bijvoorbeeld bij een te lage deelname): 100% cursusgeld retour
- Daar waar er naar de mening van het bestuur van de Vereniging Gemma sprake is van buitengewone omstandigheden, kan het bestuur van deze regels afwijken
Annuleren moet per e-mail gebeuren door een bericht te sturen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.